Άγχος και κρίσεις πανικού


Αποτελεί ιδιαίτερο γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης, συχνά να ψάχνει για γρήγορες λύσεις σε προβλήματα ώστε να τα τακτοποιήσει άμεσα. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος μπορεί να κρίνει ότι μια γρήγορη λύση σε μία κρίση πανικού μπορεί να είναι η φυγή ή η αποφυγή. Δηλαδή, η απομάκρυνση από το μέρος που εκδηλώσαμε την κρίση ή γενικότερα η αποφυγή χώρων και καταστάσεων που φοβόμαστε ότι θα προκαλέσουν μία νέα κρίση. Αυτή ακριβώς όμως η αντιμετώπιση μας τοποθετεί σε ένα φαύλο κύκλο αποφυγής που συντηρεί το φόβο μας ότι μια νέα κρίση πανικού θα προκληθεί. ΦΥΓΗ λοιπόν ή ΠΑΛΗ; Είναι ένας φαύλος κύκλος. Με τη βοήθεια του ψυχολόγου μας θα μάθουμε πως να σπάμε αυτόν τον φαύλο κύκλο ώστε να μην συντηρούμε το πρόβλημα.

Ας δούμε όμως πως μας επηρεάζει μια κρίση πανικού, πως εκδηλώνεται και τι μπορούμε να κάνουμε για να την αντιμετωπίσουμε:

Οι κρίσεις ανησυχίας και πανικού μάς επηρεάζουν σε τρία επίπεδα: το οργανικό, το διανοητικό και το πνευματικό. Η διαχείριση κάθε ενός από αυτά είναι το κλειδί στη ανακούφισή μας από το άγχος ή την κρίση πανικού. Ας ρίξουμε μια ματιά σε κάθε ένα απ΄ αυτούς τους τομείς.

Οργανικό

Ο οργανισμός μας επηρεάζεται από τις σκέψεις και ενέργειές μας καθημερινά. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι συμβαίνει στην αρχή μιας ενόχλησης; Σκεφτείτε αυτήν την απλή ερώτηση.

1. Σε ποιο σημείο του σώματος νιώθω την ανησυχία πρώτα;

Την ανησυχία μπορεί να την νιώσουμε σε πολλά σημεία.

Ποιο από τα παρακάτω συμπτώματα έχετε νιώσει;

Αριθμήστε, ξεκινώντας με τον αριθμό ‘1’, τα συμπτώματα εκείνα που σας δημιούργησαν ανησυχία:

Κεφάλι

___ Αίσθηση πίεσης ή σφίξιμο γύρω από το κεφάλι.

___ Πίεση στα μάτια, θόλωση της όρασης, λάμψεις φωτός στην περιφερειακή όραση, αίσθηση ζαλάδας, αστάθεια ή λιποθυμία.

___ Ξηρό στόμα, σφίξιμο δοντιών ή πόνοι στα μάγουλα.

___ Σφίξιμο στο λαιμό ή δυσκολία στην κατάποση.

Λαιμός και ώμοι

___ Πόνος, πίεση ή ακαμψία του λαιμού.

___ Πόνος κατά την κίνηση του κεφαλιού.

___ Ένταση των μυών στους ώμους.

___ Πόνοι στις αρθρώσεις.

___ Φαγούρα ή κάτι σαν μυρμήγκιασμα στα χέρια.

___ Ένταση στα χέρια, σφιγμένες πυγμές, ιδρωμένες παλάμες.

___ Αίσθηση απομάκρυνσης κάθε αίσθησης.

Κορμός

___ Ρηχή αναπνοή ή αίσθηση πίεσης στο στήθος.

___ Ταχυκαρδία.

___ Πίεση στο στομάχι, δυσπεψία, αυξημένη ανάγκη για φαγητό ή το αντίθετο.

___ Διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

___ Ανώμαλη εμμηνόρροια στις γυναίκες, σεξουαλική δυσλειτουργία σε άνδρες και γυναίκες.

___ Συχνή ενούρηση.

___ Ακαμψία, μύες που περιορίζουν την κίνηση του σώματος, μούδιασμα στα πόδια.

Όλα αυτά τα συμπτώματα που μόλις αναφέραμε, έρχονται ως άμεση απάντηση του άγχους και του πανικού που βιώνουμε. Εντούτοις, μπορούν επίσης να είναι σημάδια άλλων ιατρικών προβλημάτων. Εάν έχετε αυτά τα συμπτώματα, αρχίστε τη διαδικασία διερεύνησης, αρχικά με τον παθολόγο σας. Το νευρικό σύστημα αποκρίνεται αυτόματα. Σε περιόδους πραγματικού ή αντιληπτού κινδύνου, ο Θεός μας έχει προικίσει να ανταποκρινόμαστε έτσι που να διατηρήσουμε την καλή υγεία μας και την αίσθηση ισορροπίας, μέσα στη διαδικασία «πάλης ή φυγής» που αναφέραμε παραπάνω.

Κατά τη διαδικασία «πάλης ή φυγής» ενώ βιώνουμε μία κρίση πανικού, η αδρεναλίνη ρέει μέσα μας προκαλώντας γρήγορες αλλαγές στις νευροχημικές ισορροπίες του εγκεφάλου, επιτρέποντας τέτοιες αντιδράσεις. Αυτή η διαδικασία είναι φυσική, κανονική, υγιής και πολλές φορές σωτήρια. Εντούτοις, εάν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τέτοιες κρίσεις συχνά, αυτό είναι ικανό να μας προκαλέσει πολλές δυσκολίες. Ο οργανισμός μας συνεχίζει να αποκρίνεται αντανακλαστικά στον αντιληπτό κίνδυνο, παρά στον πραγματικό. Δηλαδή, ο οργανισμός νομίζει πως έχει να αντιμετωπίσει ένα πραγματικό κίνδυνο. Κατ’επέκταση οι αρνητικές σκέψεις αρχίζουν να διογκώνονται.

Ας δούμε ποιες είναι οι πιο συχνές αρνητικές σκέψεις που περνάνε από το μυαλό μας κατά τη διάρκεια της κρίσης αλλά και μετά το πέρας της κρίσης:

Διανοητική κατάσταση

Η διανοητική πτυχή της κρίσης ανησυχίας και πανικού είναι συχνά η πιο ενοχλητική ή, μερικές φορές, και βασανιστική.

2. Αριθμήστε όποια από τα ακόλουθα συμπτώματα, σκέψεις ή ενέργειες έχετε νιώσει, ξεκινώντας με τον αριθμό ‘1’.

___ Εξετάζετε γιατί έχετε αυτά τα συμπτώματα και προσπαθείτε να συνδέσετε τα αίτιά τους με

ένα πρόσωπο, μια κατάσταση, ένα πράγμα ή μια εμπειρία.

___ Αισθάνεστε σαν τρελός ή ότι δεν έχετε τον έλεγχο.

___ Σύγχυση και κατάθλιψη μεταξύ των επεισοδίων της ανησυχίας.

___ Αποσύρεστε από τις κοινωνικές δραστηριότητες για το φόβο ενός άλλου επεισοδίου.

___ Νιώθετε απογοήτευση και θυμό επειδή δεν μπορείτε να εξηγήσετε τι συμβαίνει.

___ Έντονη επιθυμία να ανακουφιστείτε από αυτή την κατάσταση.

___ Έχετε έντονες αρνητικές σκέψεις, όπως, «θα πεθάνω, δεν μπορώ να αναπνεύσω, θα τρελαθώ.» Αίσθηση αποπροσωποίησης.

Όλα αυτά είναι κοινά προβλήματα που βιώνουν οι άνθρωποι που υποφέρουν από διαταραχές ανησυχίας και πανικού. Η πρόοδος σας βασίζετε στην δυνατότητα και την προθυμία να μιλήσετε για την ταλαιπωρία σας.

Πνευματικές δραστηριότητες

Η διάρκεια των συμπτωμάτων εξαρτάται, επίσης, και από τις πνευματικές σας δραστηριότητες. Ακριβώς όπως το σώμα μας απαιτεί την κατάλληλη τροφή, την άσκηση έτσι και το πνεύμα μας χρειάζεται ανάπαυση ή ενασχόληση με δραστηριότητες που το προάγουν. Για κάποιους λόγους εκείνα που μας ωφελούν περισσότερο φαίνονται να απομακρύνονται από τις ζωές μας ευκολότερα. Η καλή διατροφή, ένας καλός ύπνος, οι θετικές σκέψεις, οι δραστηριότητες που μας ικανοποιούσαν πριν την εκδήλωση των κρίσεων και η πίστη αντικαθίστανται από την μοναξιά, την αμφιβολία και τη μιζέρια. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ψυχολογική κατάπτωση.

3. Ποιες από τις παρακάτω συνήθεις έχετε αλλάξει πριν από τις κρίσεις πανικού;

Εξετάστε τις αλλαγές στη συμπεριφορά σας και στις δραστηριότητες σας. Αριθμήστε με σειρά σπουδαιότητας τις συμπεριφορές που έχετε αλλάξει, ξεκινώντας με τον αριθμό ‘1’.Για παράδειγμα:

___ Να επισκέπτεστε την εκκλησία, ή τον τόπο λατρείας σας,

___ Να μελετάτε πνευματικά βιβλία.

___ Να αναλογιζόσαστε τις χαρές και τις ευλογίες στη ζωή σας.

___ Να ακούτε τη μουσική που σας γαληνεύει.

___ Να κάνετε θετικές σκέψεις.

___ Να αφιερώνετε χρόνο για προσευχή και περισυλλογή, μόνος ή με το/τη σύντροφό σας.

___ Να χαλαρώνετε με τους φίλους σας.

Με λίγα λόγια τι ήταν αυτό που στο παρελθόν σας κρατούσε σε μία κατάσταση ισσοροπίας και τώρα δεν υπάρχει πια; Τι είναι αυτό που έχει αλλάξει και έχετε υπεισέλθει σε καταστάσεις άγχους και πνευματικής κόπωσης;

Η απάντηση στην επανάκτηση της ομοιοστασίας του οργανισμού σας, βρίσκεται στη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, στην εκμάθηση δηλαδή των τεχνικών και συμπεριφορών αντίστασης στο άγχος, παράλληλα με την δέσμευσή σας για την καλή φροντίδα του εαυτού σας. Τα ακόλουθα είναι μέτρα που μπορείτε να λάβετε προς αυτό τον στόχο.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

1. Συμπληρώστε το ερωτηματολόγιο και συζητήστε τις απαντήσεις σας με τον παθολόγο σας. Για μερικούς ανθρώπους, η ιατρική φροντίδα είναι το πρώτο βήμα . Όταν εξαλείψετε τα οργανικά αίτια, μπορείτε να εξετάσετε τα υπόλοιπα ζητήματα.

2. Κρατήστε ένα ημερολόγιο και καθημερινά καταγράψτε από το 1 (καθόλου ανησυχία ή θλίψη) έως το 10 (υψηλή ανησυχία ή θλίψη) τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης. Οι γυναίκες, επίσης, πρέπει να καταγράψουν την έναρξη της εμμηνόρροιας. Πολλές φορές, τα συμπτώματα της ανησυχίας είναι πρόδρομος της ορμονικής αλλαγής.

3. Επιδιώξτε τη βοήθεια από έναν ψυχολόγο ή από μια ομάδα υποστήριξης για να μάθετε πώς να διαχειριστείτε το σώμα και τις σκέψεις σας. Η κατανόηση των συμπτωμάτων σας είναι το πρώτο βήμα στην ανακούφιση. Παραδώστε το ημερολόγιό που καταγράφει τις διακυμάνσεις άγχους και κατάθλιψης στο ψυχολόγο. Μια γραφική παράσταση της κατάθλιψης και της ανησυχίας συνήθως φανερώνει μια προβλέψιμη διακύμανση.

4. Μαζί με την υγιεινή διατροφή, διατηρήστε ένα τακτικό πρόγραμμα ήπιας άσκησης (εφόσον η άσκηση δεν σας θυμίζει τα συμπτώματα της κρίσης πανικού) και των δραστηριοτήτων εκείνων που αναφέρθηκαν παραπάνω. Αποφύγετε την καφεΐνη, τη ζάχαρη, και τα τρόφιμα με τα συντηρητικά και τις χρωστικές ουσίες.

5. Όταν η ανησυχία είναι παρούσα, εκφράστε με λόγια την ταλαιπωρία σας σε εκείνους που είναι γύρω σας. Η αναγνώριση του προβλήματός σας μειώνει την ανησυχία και το συναίσθημα της ανάγκης για φυγή.

6. Ζητήστε βοήθεια όταν την χρειάζεστε. Παραδείγματος χάριν: Στέκεστε στη ουρά ενός καταστήματος και σας καταβάλλει μία ανησυχία. Ζητήστε να πάτε κάπου που να μπορείτε να παίρνετε αέρα για μια στιγμή και καθίσετε να ηρεμίσετε για μερικά λεπτά.

7. Θυμηθείτε ότι αυτό που νιώθετε είναι μια φυσική ανταπόκριση σε ένα αντιληπτό-υποκειμενικό κίνδυνο. Χρησιμοποιήστε την αναπνοή, τις τεχνικές χαλάρωσης, τη μουσική, την περισυλλογή, την ήπια άσκηση, ένα ζεστό μπάνιο και ότι άλλο σας χαλαρώνει. Βάλτε τις τεχνικές που μάθατε στην θεραπεία μέσα στη ζωή σας, εντάξτε την χαλάρωση στην καθημερινότητά σας.

8. Ελέγξτε μετέπειτα εάν εκείνη η ανησυχία σας είχε πραγματικά ή αντιληπτά αίτια. Χρησιμοποιήστε τη λογική, τη συζήτηση και την τρέχουσα πραγματικότητα για να μειώσετε την ανησυχία σας και να κερδίσετε τον έλεγχο της σκέψης και της κατάστασής σας. Λάβετε κατάλληλα μέτρα για την ασφάλεια, την υγεία και την ευημερία σας με βοήθεια ενός ειδικού.

9. Τηλεφωνήστε σε κάποιον που θα συμμεριστεί τις ανησυχίες και την ταλαιπωρία σας, και θα σας ακούσει, χωρίς να σας κρίνει. Η συζήτηση του προβλήματος με ένα ψυχολόγο θα σάς βοηθήσει να αντιληφθείτε την κατάσταση και το πραγματικό μέγεθός της.

10. Συνεχίστε τις δραστηριότητες εκείνες που προάγουν τη διανοητική και την πνευματική σας υγεία. Φροντίστε να είστε ευγενής άνθρωπος, με κατανόηση και υπομονή.

Η αντιμετώπιση της ανησυχίας και του πανικού χρειάζεται την κατανόηση, την υπομονή και την επιμονή σας. Με τις συμβουλές του γιατρού σε περιπτώσεις όπου υπάρχει οργανική αιτία, και την βοήθεια του ψυχολόγου σας, μπορείτε να μειώσετε πολύ και το επίπεδο ανησυχίας και τη συχνότητα των κρίσεων του πανικού.

Θυμηθείτε: H κρίση πανικού είναι μία κατάσταση που αντιμετωπίζεται.



http://www.therapynet.gr/

Σχόλια